İnceleme: Dr. Strangelove

Film tıpkı, Coen Brothers ın "The Big Lebowski" si gibi; dram türünün hakkından gelen yönetmenlerin komedide de son derece başarılı olduklarını kanıtlıyor. Her ne kadar bir kara-komedi olsa da, sonuçta bu bir Kubrick eseri ve imgesel anlatımı da bolca mevcut.

Öncelikle "Strangelove" tiplemesi namı diğer "Merkwürdigliebe" (ki gene Almanca "garip aşk" anlamına gelir); 2. Dünya Savaşı sonrası Amerikanın, Nürnbeg mahkemelerine karşı olan ikiyüzlü tutumuyla dalga geçer. Çünkü Amerika, Nazi hükümetinin içinde bulunan tehlikeli fakat yetenekli beyinleri sözde "doğru yol" amacıyla kullanmak için fırsatlar kollamıştır. Arthur Rudolph, Wernher von Braun, Reinhard Gehlen gibi isimler -Gehlen hariç- özellikle bomba konusunda uzmandılar ve Amerika ya roket teknolojisi açısından yardım ettiler. Hatta Braun un yaptığı silahın adı, basit aksiyon filmleri gibi bir isme sahipti; "İntikam Silahı 2". (Filmde Sovyetlerin yaptığı silahın adı da aynı abeslikteydi; "Kıyamet Silahı")

Strangelove, çok sevdiği Mein Führer den de bir parça taşıyordu aslında; yabancı el sendromu. Filmin komedi sahnelerini oluşturan bu kısımlar, Hitler in ölümüne yakın yakalandığı parkinson hastalığının absürd bir tasviridir. Fekat bununla kalmayıp; edebiyatta bol bol "iki ruhluluk" olarak görülen bu hastalığı, imgesel olarak da kullanmıştı Kubrick; karaktersizlik. Strangelove, bununla da kalmaz; engellidir. bu da 3. Reich in çöküşünü ve geriye kalan Almanyanın "hasta adam" -bir yerlerden tanıdık geliyor olmalı- tasviridir. Filmin sonunda, dünyanın yok oluşunda ise bu hasta adam, ayağa kalkar ve yok oluşu tamamlar.

Bununlarla beraber, Kubrick in imgesel anlatımı genellikle katmanlı bir şekilde gerçekleşir. David Lynch in dediği gibi, "filmlerin anlamlarının, aslında bakış açısından değişeceği" doğrusu üstüne kuruludur bu. Strangelove, her ne kadar yüzeydeki anlatımı sergiliyor olsa da aslında freudyan bir yaklaşımla eril organ iktidarını da simgeler.

Film boyunca iktidarsızlığını korur; çünkü 3. Reich den itibaren iktidar ve erilliğin getirdiği tüm güç kaybedilmiştir. Bu yüzden hastalıklı bir nevrotik durum sergilenir. Fakat dünyanın son bulmasına yakın tekrar ayağa kalkar; yani organ erekte olarak, şiddet üstüne pornografik bir şehvet gelişir. Hasılı kelam; dünyaya tecavüz edilir. Başlangıçta uyum varken iktidarsız olan organ, kaos durumunda tekrar iktidar kazanır. İşte filmin adında yer alan; "How I Learned to Stop Worrying and Love The Bomb" (kaygılanmayı bırakıp bombayı sevmeyi nasıl öğrendim?) kısmı anlamlanır. dünyanın yok olması umursanmaz ve bu sadist eylemden mazoşistçe bir zevk alınır. Zaten Kubrick bu tip fallik imgeleri kullanmayı sever; (bkz: The Shining)

Bir diğer okunabilecek anlatım şekli ise, 2. Yenicilerin yaptığı gibi absürd konstrast yaratma olabilir. Ece ayhan şiirlerindeki tekniğe benzer, anlatım mantıklı giderken birden garip bir şey söylenmesi gibi; (örnek olarak; azınlıkta oldukları bir okulda bile, sorarlar soru / neden feriklerin ve eşeklerin memeleri vardır? Açık Atlas) Strangelove, mevcut durumun ağırlığında yaptığı hareketlerle son derece absürd bir karakter oluyor. Yani siyah bir arkaplana; beyaz olarak düşüyor. Bu da anlatımda; vurgulanan bir hece gibi görev görüyor.

Son olarak, "Nazi" konulu bir komedi filmi çekmiş iki yönetmen arasında; Stanley Kubrick vs Quentin Tarantino yaparsak. bu vs den de Kubrick i çıkar. Çünkü Kubrick komedi yaparken, Tarantino deney yapmaya çalışmıştı.